Categorie: Sociale duurzaamheid

Tijd is geld. Dat betekent dat we ons werk zo snel mogelijk moeten doen, want als we ons werk in een langzamer tempo doen kost dat geld. Zegt men. Efficiëntie, daar gaat het om in onze moderne samenleving. We worden geacht een doel te bereiken met zo weinig mogelijk middelen. Om iets te bereiken mag dat dus niet teveel geld, tijd of inspanning kosten.

Sneller is niet gelijk aan beter!

Alles moet tegenwoordig met een flitsende snelheid gebeuren. De mensheid is niet langer geneigd om ergens op te wachten. Als we een product bestellen willen we het zo snel mogelijk ontvangen. In de rij staan voor de kassa of met de auto in een lange file terechtkomen is voor de meeste mensen afschuwelijk. Zelfs het mobiele internet moet nog sneller en efficiënter, vindt men. Daarom is de ontwikkeling van 5G gaande. Het stroomverbruik zal hierdoor gigantisch oplopen. 5G is dus onvriendelijk voor het milieu. Maar de technologie raast voort en bekommert zich niet of nauwelijks om de natuurlijke omgeving! Sneller staat gelijk aan beter, zegt men. Maar is sneller écht beter? Als we naar Moeder Natuur kijken merken we dat alles een eigen ritme heeft. Een harmonieus ritme. De snelheid waar we tegenwoordig mee te maken hebben hakt op een disharmonische manier in op onze levens en op het natuurlijke levensritme van mens en natuur. De flitsende snelheid van onze samenleving zorgt voor een heleboel onnodige stress en is uiteindelijk destructief!

Gevangenschap

Het hele leven is gevangen in nummers. De cijfers van de klok en de getallen op onze bankrekening zijn ons de baas geworden. We laten ons hierdoor enorm beperken. Nummers zijn in het leven geroepen om een mate van beperktheid uit te drukken. Daarom zijn tijd en geld ook altijd schaars. We denken dat we nooit genoeg tijd en nooit genoeg geld hebben.

Kwalitatief

Het probleem is dat we onze tijd en ons geld vaak verkwisten aan banale zaken. De snelheid van onze maatschappij gaat gepaard met massaproductie. Kwantiteit is de norm. Meer is beter, zegt men. Maar zoals sneller niet beter is, is méér ook niet beter. Het zijn illusies. Het leven wordt veel mooier als we langzamer gaan leven. Langzamer leven betekent een kwalitatief beter leven, afgestemd op ons eigen natuurlijke ritme. We kunnen weer genieten van het leven en ervaren een innerlijk gevoel van rijkdom. We laten ons niet langer verleiden door de razernij van de moderne samenleving. Langzamer leven is definitief de weg naar duurzaamheid!

Hoewel de meeste mensen duurzaamheid niet gelijk aan eten en drinken koppelen, is dit wel een heel belangrijk onderwerp dat steeds meer aandacht krijgt. Om voedselverspilling tegen te gaan is het nodig om bewuste keuzes te maken, iedere dag opnieuw. Hier volgen wat tips om zelf duurzaam eten en drinken in te slaan.

Wat zijn bewuste keuzes?

Het is tegenwoordig namelijk al vrij simpel om goede keuzes te maken tijdens het boodschappen doen. Koop bijvoorbeeld biologische producten van de lokale groenteboer in plaats van in de supermarkt. Dit omdat supermarkten vaak gebruik maken van importproducten die een grote afstand hebben afgelegd. Ook gebruiken supermarkten nog te vaak onnodig plastic wat uiteindelijk heel slecht is voor het milieu. Gebruik in plaats daarvan herbruikbare zakjes of leg de groente los bovenop je andere boodschappen zodat ze niet beurs worden. Ook het verminderen van vlees eten is niet alleen goed voor je gezondheid maar ook voor het milieu omdat het veel water en CO2-uitstoot bespaart. Ook is het bijvoorbeeld veel beter om water uit de kraan te drinken dan uit een plastic fles, Nederland heeft immers een hoge kwaliteit kraanwater!

Eten bestellen

De laatste jaren is het mogelijk om kant-en-klare maaltijdpakketten te bestellen die op de duurzaamheid van producten inspelen. Zo bestaan deze pakketten voornamelijk uit biologische, eerlijk verkregen producten die een keurmerk hebben zodat je zeker weet dat je de juiste industrie steunt. Nog een voordeel van deze pakketten zijn dat de ingrediënten precies genoeg zijn voor een maaltijd, wat voedselverspilling tegengaat. Op deze manier kun je dus zorgeloos koken. Als je bijvoorbeeld een taart wilt bestellen, zorg er dan voor dat deze niet van ver hoeft te komen zodat het milieu minder belast wordt door transportkosten. Let ook op de ingrediënten die gebruikt worden en kies zoveel mogelijk voor plantaardige producten.

Het kerngezin is een betrekkelijk nieuw begrip in de geschiedenis van de mensheid. In onze westerse cultuur staat het kerngezin echter gelijk aan het standaardgezin, bestaande uit vader, moeder en de eigen (of adoptie-) kinderen. Deze samenlevingsvorm is nog maar zo’n 200 jaar oud.

Een andere en veel oudere vorm van samenleven is de uitgebreide familie. Deze samenlevingsvorm komt het meest voor in de wereld. Deze familie bestaat uit ouders, (vele!) eigen kinderen, grootouders, ooms, tantes, nichten en neven. Tevens bestaan er nog verwantschapsgroepen, zoals in Afrika. De verwantschapsgroepen bestaan uit een groot aantal bloedverwanten die soms een heel dorp bevolken. Dit is echter de oudste samenlevingsvorm.

Industrialisatie en urbanisatie

Het ontstaan van het (westerse) kerngezin loopt eigenlijk parallel met de industrialisatie. Door de opkomst van de industrie kwam ook de verstedelijking op gang. Leden van de uitgebreide families trokken naar de stad om werk te zoeken. Het platteland liep leeg en de steden stroomden vol. Urbanisatie vindt nog steeds plaats. Het grootste deel van de mensheid op aarde woont tegenwoordig in of nabij de stad. De stad zorgt immers voor werkgelegenheid, onderwijs en cultureel amusement.

Gevolgen

In het westen zijn de traditionele plattelandsgezinnen (de uitgebreide families) dus uiteengevallen en zijn de kerngezinnen de standaard geworden. De uitgebreide familieleden hielpen elkaar zoveel mogelijk op sociaal en economisch gebied en wisten op die manier altijd het hoofd te bieden aan moeilijkheden. Inmiddels is de sociale en economische bijstand overgedragen aan de overheid, die er op toeziet dat de ouderen, zieken en werklozen van onze samenleving worden onderhouden. Immers, de leden van het kerngezin hebben geen tijd meer om de eigen (groot)ouders of zieke familieleden te verzorgen!

Ontaard

Deze ontwikkeling is zorgwekkend. We zien dat het kerngezin een kwetsbare vorm van samenleven is. Momenteel zijn er vele éénoudergezinnen, omdat de andere ouder gestorven is of omdat de ouders gescheiden zijn. Als kerngezin zijn we al gauw aangewezen op de overheid. Kinderen worden reeds op zeer jonge leeftijd naar de kinderopvang gebracht, zodat beide ouders kunnen werken om hun kerngezin te onderhouden. Voor sommige kinderen is dit een traumatisch gebeuren. Het lijkt er sterk op dat kinderen de dupe worden van onze ontaarde levensstijl!

Een ander nadelig gevolg van de verstedelijking en de vorming van kerngezinnen is dat een steeds kleiner deel van de wereldbevolking de overige aardebewoners voorziet van voedsel. Dit belooft weinig goeds! Een totale ommekeer is nodig voor een duurzame toekomst. Dus terug naar het platteland en terug naar de traditionele plattelandsfamilies. Laten we onze (groot)ouders of zieke familieleden zelf weer onder onze hoede nemen. En laten we weer op onze eigen kinderen passen! Onze kinderen hebben een veilig nest nodig opdat ze tot (geestelijk) gezonde volwassenen uit kunnen groeien.

Onze westerse samenleving is een consumptiemaatschappij. De mensheid wordt middels reclame aangemoedigd om allerlei artikelen te kopen. Artikelen die vaak nergens voor nodig zijn en dus overbodig zijn. Voor velen is winkelen echter een leuk tijdverdrijf. Het aanschaffen van nieuwe spullen geeft immers een kortstondig gevoel van ‘geluk’, van verzadiging. Maar zodra dit verzadigingsgevoel is uitgewerkt, hunkeren we alweer naar de aankoop van het volgende product dat onze innerlijke leegte moet vullen. Over verslaving gesproken!

Vicieuze cirkel

Onze verslaving aan nieuwe spullen kost veel geld. We besteden veel tijd aan (hard) werken om geld te verdienen. Vervolgens geven we ons zuur verdiende geld net zo vlug weer uit om het ene product na het andere te kopen. Zonder dat we het in de gaten hebben zitten we vast in een degeneratief systeem. Degeneratief voor ons zelf en degeneratief voor onze natuurlijke omgeving. Onze verslaving aan nieuwe spullen heeft ons tot slaaf gemaakt van onze eigen begerigheid. Het is een bodemloze put. We vergaren en vergaren en zijn allen verslaafde consumenten geworden en zo houden we onze consumptiemaatschappij in stand. En tegelijkertijd houdt de moderne consumptiemaatschappij onze verslaving in stand. Deze vicieuze cirkel moet nodig worden doorbroken omdat onze materialistische levenswijze weinig duurzaam is en schadelijke gevolgen heeft voor mens en milieu!

Constipatie

Onze passieve levenshouding is weinig creatief. We nemen veel te veel tot ons. We consumeren een teveel aan spullen, we verorberen teveel voedsel en we nemen teveel berichten tot ons via de sociale media. Als we ons huis, ons lichaam en onze geest vol blijven proppen raken we verstopt. Dit is niet goed voor onze gezondheid en niet goed voor de gezondheid van onze natuurlijke omgeving. Ook onze samenleving lijdt aan constipatie. Van een gezonde circulatie van goederen en diensten is allang geen sprake meer. Onze consumptieverslaving maakt ons steeds armer en armer in plaats van rijker. We steken onszelf in de schulden als we niet goed opletten. Een opeenhoping van onnodige spullen en een opeenhoping van schulden is het gevolg. De creditcard is feitelijk een ramp. Het stimuleert onze verslaving aan consumeren en verrijkt het systeem van banken en creditcardmaatschappijen, die (hoge) rentes doorberekenen aan hun klanten. Zo worden de rijken rijker en de armen armer. Onze samenleving is daardoor in een verschrikkelijke disbalans geraakt.

Consuminderen

De enige manier om onze macht als consument terug te vorderen is door onze passieve levenshouding op te geven en te gaan consuminderen. We moeten creatief en bewust in het leven staan en ons niet langer laten verleiden door de hoeveelheid reclame die dagelijks op ons af komt.

Gooi de creditcard weg en maak schoon schip! Het kortstondige gevoel van zogenaamd geluk middels de aanschaf van het zoveelste nieuwste snufje staat in geen verhouding tot de heerlijke sensatie van ontlast te zijn van een heleboel troep in ons leven en van de hierboven genoemde nare consequenties!

We leven in een wereld waar duurzaamheid langzaam maar zeker belangrijker wordt, maar nog zeker een lange weg te gaan heeft. De mode-industrie is één van de vervuilendste industrieën die we hebben, omdat zij inspeelt op de fast fashion. Oftewel, volledige kledingcollecties die na een paar weken de vuilcontainer in kunnen omdat het niet meer in de mode is en dus niet meer verkocht kan worden. Bovendien zijn de productieomstandigheden van fast fashion vaak erg schrijnend.

Wat kun je zelf doen tegen fast fashion?

Duurzaamheid is hierbij het sleutelwoord. Kijk eens goed in je kledingkast en realiseer je hoeveel kleding je eigenlijk al hebt. Wil je toch iets nieuws? Koop dan iets wat lang meegaat, zoals bijvoorbeeld een leren jas. Of koop vintage kleding wat ook nog eens heel trendy en betaalbaar is! Ook kringloopwinkels en vrijmarkten hebben een heleboel tweedehands kleding voor een heel zacht prijsje. Meer weten over kledingmerken die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan? Hier vind je tien goede initiatieven, en hier nog wat laatste tips om je kledingkast zo groen mogelijk te maken.

Het belang van slow fashion is dus enorm, jaarlijks wordt er nu nog 135 miljoen kilo aan textiel weggegooid. Dit is heel belastend voor het milieu en bovendien wordt het grootste deel niet eens gerecycled. Gelukkig gaat het wel de goede kant op met grote modeketens als H&M. Verandering is onderweg, want het is hard nodig.

Veel oudere woningen en bedrijfspanden hebben een niet-geïsoleerd dak. Zeker in de winter ontsnapt een groot deel van de hitte via het dak. Slecht voor de duurzaamheid van je pand, je stookkosten én je leefgenot! Investeer dus in dakisolatie, eventueel te bekostigen met een Qeld.com bedrijfslening. Lees hier vraag en antwoord over deze klus.

Waartegen beschermt isolatie nog meer?

Isolatie van het dak neemt ook een deel van het geluid vanaf buiten weg. Een beschadigd dak wordt beschermd tegen binnendringend vocht. Dit kan leiden tot rot, schimmels, huiszwam en gezondheidsklachten.

Is binnen- of buitenisolatie van het dak beter?

Buitenisolatie is een goed idee als het dak ouder is, geen vochtwerend onderdak heeft en/of lekt. Ook levert het minder overlast op. Binnenisolatie is over het algemeen goedkoper. Het hangt dus van de situatie af.

Kan ik zelf mijn dak isoleren?

Dit is af te raden. Om een naadloos isolerend dak te krijgen is het beter om de klus over te laten aan een vakman. Zelf op een dak werken is altijd gevaarlijk!

Is isolatie op elk soort dak mogelijk?

Bijna elk hellend en plat dak kan van een isolerende laag worden voorzien.

Wat kost het isoleren van een dak?

Dat hangt af van de materialen die gebruikt worden, het oppervlak van een dak, en de tarieven van de aannemer in kwestie. De prijs per vierkante meter kan variëren van 50 tot 200 euro. Dit is een investering die zich in de praktijk snel terugverdient.

In de jaren ’60 en’70 van de vorige eeuw waren de dorpen in Nederland nog uitgedost met gezellige kleinschalige bedrijvigheid zoals de kruidenier, de bakker, de slager, de groenteboer en de schoenmaker. Daarnaast zagen we elke week de SRV-wagen en de visboer door de straten rijden om hun voedingswaren langs de deuren te verkopen. Ook in de landbouw zagen we die kleinschaligheid terug. De dorpen werden omringd door vele boerderijen. Melkveehouderijen hadden een goed inkomen met gemiddeld 40 koeien, die allen een eigen naam hadden. Helaas is de koe van tegenwoordig enkel een productienummer. De wereld om ons heen is gigantisch veranderd. De massaproductie heeft de intieme gezelligheid van vroeger volledig de nek omgedraaid.

Centralisatie

Momenteel maken dorpen vaak een doodse indruk. Dat komt omdat de kleinschalige bedrijvigheid is verdwenen. De trend werd langzamerhand ingezet naar grootschaligheid. De bruisende handel werd gecentraliseerd in de grotere steden en daar ontstonden de grote supermarkten en zelfs hypermarkten. De kleinschalige bedrijven werden allen één voor één opgeslokt door de grote concerns. Dit proces van centralisatie zien we ook in de landbouw gebeuren. De kleinere boerderijen zijn aan het doodbloeden. Grote boerenbedrijven nemen het land en de dieren over en breiden steeds verder uit. Alles draait tegenwoordig om massaproductie en kwantiteit. Dit leidt uiteindelijk tot overproductie en constipatie in de samenleving.

Kwaliteit

Toch gloort er licht aan de horizon! Wij lijken wakker te worden en willen weer kwalitatief goede producten in plaats van een veelheid aan wegwerpartikelen. Kleinschalig handwerk lijkt terug te zijn van weggeweest en er is een herwaardering voor ambachtelijk werk. Kortom, duurzame producten zijn de nieuwe trend. Belooft dit een toekomst voor hernieuwde kleinschalige bedrijvigheid?

Een van de meest rechtvaardige en duurzame vormen van handel is de eerlijke handel die bekend staat onder de naam ‘Fairtrade’. Fairtrade is het keurmerk van Stichting Max Havelaar. Als we dus een Fairtrade product kopen, weten we dat we bijdragen aan sociale rechtvaardigheid en een betere wereld. Bovendien zijn de Fairtrade producten kwalitatief goed!

Sociale rechtvaardigheid

Fairtrade ondersteunt de kleinschalige boeren in ontwikkelingslanden. Dat is hard nodig, anders kwijnen ook deze boeren weg in de wereld van massaproductie. Fairtrade helpt de boeren zichzelf te kunnen ontwikkelen en zorgt ervoor dat de boeren een eerlijke prijs krijgen voor hun producten. Want vaak zien we dat (voedsel)producenten onderbetaald worden. De tussenhandel loopt meestal weg met de winst, terwijl de boeren het hardst moeten werken! Bovendien zijn boeren afhankelijk van een goede oogst. Is de oogst slecht, dan kan dat de ondergang betekenen van een kleinschalig bedrijf. Om dit te voorkomen is de Fairtrade handel een uitkomst! Boeren uit ontwikkelingslanden worden dan ook gestimuleerd om samen te werken in coöperaties om zo het hoofd boven water te kunnen houden. Fairtrade staat voor een milieuvriendelijke (voedsel)productie en zorgt ervoor dat de (voedsel)producenten uit ontwikkelingslanden zich duurzaam kunnen ontplooien.